Rond 1920 ontwierp de Utrechtse meubelmaker Gerrit Rietveld een stoel die officieel de 'Rood-blauwe stoel' heet. Het zou één van de beroemdste armstoelen ter wereld worden. Hij wordt zozeer vereenzelvigd met zijn maker dat de meeste mensen hem kennen als 'de Rietveldstoel'. De Rood-blauwe werd niet alleen bekend als stoel op zich, maar ook als hét symbool van de Nederlandse kunstbeweging De Stijl, waar Rietveld toe behoorde.

Rietveld en de Stijl

De Stijl, opgericht in 1917, was één van de eerste kunststromingen die zich bezighield met abstracte kunst. Kenmerkend was het gebruik van rechte lijnen, platte vlakken en de primaire kleuren rood, blauw en geel naast zwart en wit. Piet Mondriaan is de bekendste vertolker van De Stijl. Andere vooraanstaande leden waren de architecten Theo van Doesburg en J.J.P. Oud.

Na Mondriaan geldt architect en meubelmaker Gerrit Rietveld (1888-1964) als belangrijkste vertegenwoordiger. Zo bouwde hij het eveneens beroemde Rietveld-Schröderhuis in Utrecht. Hij paste de principes van De Stijl nauwkeurig toe op een groot gedeelte van zijn werk.

Het ontwerp

Bij het ontwerp van de Rood-blauwe stoel lijkt dat ook te zijn gebeurd. Alles aan deze stoel is elementair, recht en vlak. Alle onderdelen zijn duidelijk zichtbaar. De vorm is daarmee ondergeschikt aan de functie, een belangrijk principe in de moderne kunst. De gebruikte kleuren zijn rood, blauw, zwart en een klein beetje geel.

Schijn bedriegt echter. Rietveld ontwierp het basismodel van de stoel namelijk rond 1918, nog vóórdat hij lid werd van De Stijl. Het was dit model dat hem hem tot lid van de beweging heeft gemaakt, ook al bestond het aanvankelijk uit blank hout. De kleuren zijn er later, rond 1923, onder invloed van De Stijl aan toegevoegd.

Een gemakkelijk te maken stoel

Rietveld wilde graag dat er mooie en goede meubels beschikbaar kwamen voor een grote groep mensen, in plaats van alleen voor een rijke bovenlaag. Daarom ontwierp hij een armstoel die gemakkelijk was te fabriceren met behulp van een zaagmachine.

De enige materialen die je nodig hebt zijn:

• 13 vierkante en 2 rechthoekige (beuken)houten latten
• 2 rechthoekige triplex panelen
• geschikte verf

De latten worden met 16 pennen aan elkaar bevestigd, de platen worden als rugleuning en zitting op de latten gespijkerd.

Zit hij lekker?

Dat is natuurlijk een prangende vraag bij zo’n beroemde stoel. Uit iegen ervaring kan ik zeggen dat hij best lekker zit. Voor eventjes. Verwacht je een langere periode op een Rietveldstoel door te brengen, pak je er liever een paar kussentjes bij.

Je eigen Rietveldstoel