Kleuren staan niet op zichzelf, maar hebben effect op elkaar. Daardoor kan dezelfde kleur verf er in de ene kamer anders uitzien dan in de andere. Dat heeft veel te maken met de contrastwerking tussen lichte en donkere kleuren, het zogeheten licht/donkercontrast. Als je meer van kleurcontrasten afweet, kun je vervelende verrassingen voorkomen of ze juist gebruiken.

Waarom een kleur anders kan uitpakken

Iedereen maakt het mee: je kiest zorgvuldig een kleur verf, maar nadat je hem hebt opgebracht blijkt hij anders uit te pakken dan gedacht. Of je koopt een meubelstuk in een bepaalde kleur, maar in jouw kamer ziet het er anders uit dan in de winkel.

Dat heeft gedeeltelijk te maken met zaken als de lichtval in een ruimte en de ondergrond waarop is geverfd, maar niet alleen. Het komt ook doordat de in een kamer voorkomende kleuren elkaar beïnvloeden. Hieronder een aantal aanwijzingen.

Zwart en wit

Als je zwart en wit naast elkaar gebruikt geeft dat een extra sterke contrastwerking: het wit ziet er nog witter uit en het zwart zwarter.

Wanneer je zwart en wit combineert met uitgesproken kleuren als rood, diepgeel, azuurblauw, appelgroen, oranje, cyclaam of turquoise, zullen die er extra sterk uitspringen. (zie foto hierboven)

Zwarte kaders en accenten

Zwarte lijnen of accenten in je inrichting doen andere kleuren sterker naar voren komen. Dat is met name zo wanneer je iets expliciet omkadert met zwart. 

Witte kleurvlakken

Voor wit geldt dat het juist grote vlakken zijn die een sterke contrastwerking veroorzaken. Een enkel kleurige vaasje kan tegen een witte muur behoorlijk opvallen. Naast andere kleuren muur doet het dat minder of het valt zelfs weg.

Licht en donker van dezelfde kleur

Het gebruik van verschillende tinten licht en donker van dezelfde kleur geven een rustige en frisse contrastwerking. Hiermee voorkom je een saaie en eenzijdige inrichting, terwijl je toch niet hoeft te experimenteren met meer gewaagde kleurencombinaties,

Let wel op dat de tinten die je gebruikt niet vloeken. Gebruik bijvoorbeeld kleurlijnen die als zodanig door een fabrikant op de markt zijn gezet of kleuren die op hetzelfde blaadje van de kleurwaaier staan.

De kleurencirkel van Johannes Itten. De complementaire kleuren liggen tegenover elkaar.

Contrast tussen complementaire kleuren

In de binnenhuisarchitectuur wordt vaak gebruik gemaakt van de kleurencirkel van Johannes Itten, die werkt met ‘complementaire kleuren’. Dat zijn combinaties van twee kleuren (één primaire en één secundaire kleur) die een sterke uitwerking op elkaar hebben. Dat levert de meest opvallende en spannende kleurcombinaties op. Het betreft de volgende paren: 

• geel en paars
• blauw en oranje
• rood en groen

De onderlinge contrastwerking tussen complementaire kleuren kan net zo sterk uitpakken als bij zwart en wit. Een paarse stoel ziet er naast een gele muur bijvoorbeeld paarser uit dan naast een andere kleur muur.

Contrasten vermijden of opzoeken